در این مقاله از فری تز قصد داریم تا به بررسی نکات مهم در پروپوزال نویسی پایان نامه بپردازیم. پروپوزال یکی از قسمت‌های انجام پایان نامه کارشناسی ارشد می‌باشد و آشنایی با آن می‌تواند به روند انجام آن کمک زیادی کند. برای این منظور بهتر است در ابتدا به خوبی با مفهوم پروپوزال آشنا شده و بدانیم که پرپوزال چیست؟ سپس به آموزش پرپوزال نویسی پایان نامه و روش‌های آن خواهیم پرداخت پس در این مقاله همراه ما باشید.
پروپوزال چیست؟
پروپوزال چارچوب و طرح تحقیق دانشجو است که در ۶ الی ۱۵ صفحه تنظیم می‌شود. نوشتن پرپوزال نیاز به دقت و توجه فراوانی دارد زیرا در ابتدا پروپوزال دانشجو باید تأیید شود تا دانشجو بتواند پایان نامه خود را شروع کند. پس حال که با مفهوم پروپوزال نویسی و اهمیت آن آشنا شده‌اید در ادامه نکات و گام‌های مهم را درباره‌ی نوشتن پروپوزال مطالعه کنید.
طرح پروپوزال
برای اینکه پایان نامه خود را به خوبی پیش ببرید نیاز به طرح تحقیق و چارچوب کلی کار که همان پرپوزال است دارید. این طرح تحقیق کمک می‌کند تا روند انجام کار و اهداف آن به خوبی مشخص شود. از مواردی که در یک طرح تحقیق باید وجود داشته و با هم در ارتباط باشند می‌توان به گزینه‌های زیر اشاره کرد:
- تعریف مسئله تحقیق
- تعریف ماهیت تحقیق
- معرفی منابع تحقیق
- معرفی اهداف تحقیق
- معرفی محدوده مکانی تحقیق
- بیان محدوده زمانی تحقیق
- دامنه و گستردگی تحقیق
- انتخاب روش انجام تحقیق و نحوه گردآوری اطلاعات
جنبه های مختلف تحقیق
یک طرح تحقیق و پروپوزال خوب باید حاوی جنبه های زیر باشد:
- اولین مورد این است که با چه دیدگاهی موضوع تحقیق و مسئله پیش رو بررسی می‌شود؟
- از چه روش هایی برای انجام تحقیق استفاده خواهد شد؟
- کدام روش های و تدابیر بیشترین و بهترین تأثیر را در پیشبرد پایان نامه خواهد داشت؟
عنوان پروپوزال
انتخاب عنوان پروپوزال اولین و مهمترین گام در تحقیق است. شما باید یک عنوان مناسب، ساده و در عین حال گویا برای پرپوزال خود انتخاب کنید. در مقالات گذشته روش انتخاب موضوع پایان نامه و ویژگی‌های موضوع پایان نامه را بررسی کرده‌ایم. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه میتوانید از این مقالات استفاده کنید.
تعریف موضوع تحقیق
پس از انتخاب موضوع تحقیق، دانشجو باید به حل یک مسئله بپردازد. اما منظورمان از حل مسئله چیست؟ دانشجو باید بتواند در چارچوب موضوعی که انتخاب کرده مسئله ای را یافته و به آن پاسخ دهد. طرح مسئله از مهمترین شروط طرح تحقیق است. دانشجو باید کمی از خود تلاش و خلاقیت نشان داده تا بتواند مشکلات موجود در زمینه انتخابی را پیدا کرده به طرح و پاسخ دادن به آنها بپردازد. برای اینکار مطالعه منابع مربوطه، کمک گرفتن از استادان و متخصصان می‌تواند کمک بسیاری به دانشجو کند. کمی کنجکاوی و پرسشگری به دانشجو کمک بسیاری می‌کند تا بهترین مسئله را انتخاب کند. به طور کلی برای بیان و نگارش یک موضوع و حل ان لازم است:
- یک موضوع را انتخاب کرده و سپس یک مشکل حل نشده را در زمینه آن موضوع پیدا کنید.
- دامنه تحقیق خود را مشخص کرده و آن را از جنبه‌های مختلف محدود کنید.
- مسئله باید قابل حل کردن یا موضوع تحقیق باید قابل اجرا باشد.
فرضیه تحقیق
برای جهت دادن به موضوع تحقیق سوالاتی مطرح می‌شود. هرچقدر اطلاعات دانشجو درباره‌ی موضوع تحقیق بیشتر باشد طرح سوالات ساده‌تر خواهد بود. این سوالات با چرا؟ چگونه؟ در چه زمان و… پرسیده می‌شوند این پرسش‌ها هستند که به طرح تحقیق جهت می‌دهند. پس از طرح پرسش‌ها دانشجو باید سعی کند جواب های مناسبی به این پرسش ها بدهد. در واقع این پاسخ ها فرضیه هستند. فرضیه گمانی زنی منطقی و زیرکانه‌ای است که درباره‌ی ماهیت یک موضوع، علت به وجود آمدن آن و آینده آن مسئله زده می‌شود. با توجه به نکات گفته شده فرضیه باید دارای ویژگی‌های زیر باشد.
- از نظر علمی هم واضح باشد و هم منطقی
- قابل درک و توجیه باشد به خصوص در چارچوب موضوعات علمی
- از روش‌های مختلف قابلیت پیگیری و انجام را داشته باشد.
هدف تحقیق
شما باید در پروپوزال خود هدف از تحقیق را مشخص کنید. زیرا برای تآیید شدن پرپوزال نیاز است که تأیید کنندگان بدانند شما دقیقا چه هدفی را از انجام پایان نامه مورد نظر خود دنبال می‌کنید. البته اولین هدف هر تحقیق علمی گسترش علم و دانش و حل کردن مشکلات است. اما شما باید هدف خود را به صورت دقیق و جزئی بیان کنید. اینکه با انجام این پایان نامه دقیقا به چه چیزی می‌خواهید برسید.
تاریخچه موضوع تحقیق
تاریخچه تحقیق بسیار مهم است. در تاریخچه تحقیق دانشجو باید تمام تحقیقاتی را که قبلا درباره موضوع انتخابی خود انجام شده مطالعه کرده و بررسی کند. این مطالعه می‌تواند مربوط به سایر محدوده مکانی و حتی سایر زمان‌ها نیز باشد. سپس باید تفاوت های میان تحقیق خود و سایر پژوهش ها را بررسی کند. این روشی است که دانشجو از طریق آن می‌تواند به جوانب بدیع پایان نامه خود نسبت به سایر پژوهش ها اشاره کند.
مراحل پروپوزال نویسی پایان نامه یا تحقیق
برای اینکه راحت تر بتوانید پروپوزال خود را بنویسید باید مراحل تحقیق را به چند مرحله جزئی تر تقسیم بندی کنید. این مراحل شامل قسمت های زیر می‌شود:
- انتخاب موضوع
- جمع آوری اطلاعات
- طبقه بندی اطلاعات
- ارائه نتیجه یا نتایج تحقیق
منابع
معرفی منابع و مراجعی که دانشجو در اجرای پایان نامه از آنها استفاده کرده است بسیار مهم و حیاتی است. نوشتن فهرست منابع روش خاص خود را دارد که ما به تفصیل در مقاله آموزش فهرست منابع نویسی آن را توضیح داده‌ایم. پس اگر علاقه دارید درباره نوشتن فهرست منابع آموزش‌های بیشتری مطالعه کنید به مقاله آموزش فهرست منابع نویسی مراجعه کنید.
امیدواریم این مقاله برای شما دانشجویان و کاربران گرامی مفید بوده باشد و بتواند کمکی هر چند کوچک در انجام و پیشبرد مطالعات علمی و پژوهشی شما عزیزان داشته باشد.
- ۹۷/۱۲/۲۶