مقالات آموزشی

  • ۰
  • ۰

توسعه پایدار زیست محیطی چیست؟ در نظام سرمایه داری معاصر، شهر به عنوان مکان مناسب و شهرنشینی به عنوا ن شیوه ی مطلوب زیست در آن به شمار می آید .رسوخ و نفوذ فرهنگ سرمایه داری در جهان سوم، از جمله ایران، موجب تمرکز شهری ناهمگون و رشد شتابان جمعیت شهری در اثر مهاجرت گسترده ی روستا- شهری است. روندی که در حقیقت موجب انتقال جمعیت عمدتاً فقیر به شهرها می شود. انجام پایان نامه توسعه پایدار زیست محیطی

 

نمونه ی واضح و مشخّص این گونه تقابل را می توان در بافتهای قدیمی و نیز بافتهای روستایی شهرهای امروزی مشاهده کرد. مهاجرت از محیط های روستایی به محیط های شهری یک پدیده جهانی است که باعث رشد بی اندازه شهرها و حاشیه نشینی می شود. از دلایل مهم مهاجرت از مناطق روستایی به محیط های شهری فشارهای اقتصادی است.

 

منظر روستایی و حاشیه شهری که در برگیرنده زمین های کشاورزی، باغستان ها یا اراضی بایر می باشد، بسته به موقعیت جغرافیای شهر، پیشینه تاریخی و سیمای اکولوژیک سرزمین از اهمیت خاصی برخوردارند که بدلیل رشد جهشی شهرها اغلب در معرض تنزل ارزشهای محلی، کشاورزی، اکولوژیک و افزایش ارزش آن ها برای تقاضا توسعه شهری به نظر می رسند.

 

درک و حفظ سیستم های اکولوژیک و همچنین حفظ تنوع اکولوژیکی و اطمینان از پایداری محیط زیست، که بویژه برای مناطق خشک و نیمه خشک، بدلیل محدودیت منابع طبیعی، حائزاهمیت می باشد. حفظ اکوسیستم ها برای توسعه پایدار و تداوم حیات ارزشمند است و جایی که تخریب زیست محیطی سریع و اغلب غیر قابل برگشت آغاز می شود، ضرورت توجه به آن را دو چندان می کند. در این راستا نگرش مشارکتی و ارتباطی که شامل نیازها و ترجیهات محلی و سازگاری با بستر منطقه ای و محلی می باشد، ساز و کار اصلی، باز تعریف عرصه های ذکر شده و شیوه طراحی در آن ها است .

 

واژگان کلیدی :کشاورزی، زندگی شهری، توسعه پایدار،ابعاد زیست محیطی

 

مقدمه

توسعه پایدار زیست محیطی یکی از راهبردهای موثر در زمینه پایدارسازی شهرها و حل بسیاری از مشکلات شهری، کشاورزی شهری می باشد که در اکثر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه جهان توجه ویژه ای به آن می گردد. کشاورزی شهری به عنوان مکمل کشاورزی در روستا در نظام تامین مواد غذایی بوده که می تواند تامین کننده بخشی از درآمد شهروندان باشد و به عنوان یکی از مولفه های جدایی ناپذیر از نظام های اقتصادی و اکولوژیکی مطرح می باشد. انجام پایان نامه ارشد توسعه پایدار زیست محیطی

شهروندان در این نظام، نیاز به حمایتهای لازم در زمینه پذیرش و فراگیری شیوه های مناسب و نوین تولید و بازاریابی، تامین نهاده های مورد نیاز و … دارند که علاوه بر دولت، بایستی سازمانهای غیردولتی (NGOs)، مراکز تحقیقاتی و سازمان ها و بنگاه های خصوصی نیز حمایت های لازم را در این زمینه انجام دهند(فیروزی،۷۶:۱۳۸۹).

 

با گسترش شهرها و افزایش ساخت و سازها به تدریج زمین های کشاورزی حومه در این ساختارهای جدید حل و تبدیل به شهرک های صنعتی و مسکونی شد. سپس در لابه لای این ساختار شهری، ساختار سبزی افزوده شد که تامین کننده نیازهای روحی انسان شهری به طبیعت بود: شش های شهری که تنها کاربری تفرجی داشتند و اغلب بخش های وسیعی از فضای درون شهری را به  خود اختصاص داده بودند. افزایش هزینه ها و بحرانهای اقتصادی که منجر به شکل گیری ایده ایجاد کاربریهای اقتصادی با طراحی های طراحی چندعملکردی شد. مناظر باز شهری را نیز تحت تأثیر قرار داد و منجر به بازنگری شبکه سبز در ساختار شهرهای امروز شد. نتیجه این بازنگری به مناظر کشاورزی شهری انجامید.

 

فضای سبز مثمر شهری این قابلیت را دارد تا به منظور تامین بخشی از نیازهای خوارکی شهرنشینان وارد حیطه عمل شود. با این رویکرد منابع آب و خاک و انرزی مصرف شده در فضای سبز شهری مورد بهره برداری مستقیم شهرنشینان قرار می گیرد و فضای سبز صرفاً مصرف کننده به فضای سبز تولیدکننده تبدیل می شود. با تداوم کشاورزی شهری، فضای سبز شهر با مسایل اجتماعی، اقتصادی و محیطی ارتباط متفاوتی پیدا می کند و شهر پذیرای سبکی از زندگی خواهد شد که موجب کاهش هدر رفت انرژی می شود. انجام پایان نامه کارشناسی ارشد توسعه پایدار زیست محیطی

 

کشاورزی شهری در هر کشوری می تواند به عنوان یک سیاست و راهکار برای طراحی فضاهای سبز شهری مطرح شود و چهره و کالبد طبیعت گرایی را برای شهر به ارمغان آورد. در حال حاضر تولید و پرورش محصول در شهر در دو بعد یعنی کشاورزی و باغات موجود در قالب عملکردهای جدید و ایجاد فضاهای مثمر جدید قابل بررسی است. لازمه تحقق کشاورزی شهری غلبه بر موانع و مشکلات از جمله تغییر در دیدگاه شهروندان و مسئولان به کاربریهای فضای سبز در شهر است. با رواج کشاورزی در فضای سبز، شهر بر مبنای راهکاری خلاقانه از مشارکت مردم، فرصتهای اشتغال و استفاده از تجارب، بستر تولید محصولات مورد نیاز شهروندان خواهد بود.

 

تحقیقات متعدد رابطه و نقش کشاورزی شهری در دستیابی به توسعه پایدار شهری مورد تایید قرارگرفته است. منافع زیست محیطی کشاورزی شهری از قبیل بهبود شرایط آب و هو ایی، حفاظت از اراضی و ممانعت از فرسایش آنها، خنک تر شدن دمای هوا، کاهش آلودگی هوا، حفظ تنوع زیستی در شهرها، بازیافت زیاله و مواد آلی، صرفه جویی در مصرف انرژی، بهره برداری از منابع آب و خاک بلااستفاده، ایجاد چشم انداز دلنواز و … نقش بسزایی در دستیابی به ای امر مهم دارد. حتی وجود پوشش سبز پشت بام منازل می تواند تا حد قابل توجه ی تولید گازهای گلخانه ای را کاهش دهد.

 

کشاورزی شهری می تواند در ابعاد اجتماعی پایداری در شهرها نیز ایفای نقش کند .به طور مثال باغ های شهری می تواند سبب ایجاد و بهبود عدالت محیطی در مناطق حاشیه ای و فقیرتر گردد. به علاوه، باغ های شهری می توانند به عنوان مدل پویا و مشارکتی از پایداری در عمل، از طریق تعاملات اجتماعی، حفاظت از محیط زیست و تولید غذای ارگانیک مطرح باشد. همچنین از بعد اقتصادی نیز کشاورزی شهری می تواند از طریق ایجاد مشاغل و حرف جدید، تولید کالا و خدمات و پرکردن خلاهای موجود در زمینه بازاررسانی و فروش محصولات غذایی، در دستیابی به پایداری در شهرها نقش موثری ایفا نماید(فرجام،۴۵:۱۳۸۵) انجام پایان نامه دکتری توسعه پایدار زیست محیطی

  • ۹۷/۱۱/۰۶
  • معصومه جهانی

نظرات (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی